14 september 2025
De Blauw Blauw van de ABC eilanden
Op de ABC-eilanden is de blauw-blauw (in het Papiaments Blòblò) een echte blikvanger in de natuur. Deze slanke, sierlijke renhagedissen—in het Engels whiptails genoemd—komen alleen voor op het Amerikaanse continent. En hier op de eilanden hebben ze elk hun eigen, unieke eilandstijl.
Op Curaçao en Klein Curaçao huist de blauw-blauw met de wetenschappelijke naam Cnemidophorus murinus. Mannetjes pronken met felblauwe flanken die in de paartijd, van september tot oktober, nog helderder lijken te schitteren. Vrouwtjes houden het wat bescheidener in bruin en grijs. Maar laat je niet misleiden: deze hagedissen zijn alleseters met lef! Ze jagen snel op insecten en andere kleine dieren, roven eieren uit nesten, en zelfs muizen zijn niet veilig voor hun snelle aanvallen. Daarnaast smullen ze van planten, bloemen en fruit. En heb je een picknick of barbecue? Wees gerust: de blauw-blauw is al onderweg om een hapje mee te pikken—heel brutaal, maar ongetwijfeld charmant.
Een volwassen hagedis kan inclusief staart zo’n 30 centimeter lang worden, waarbij de staart vaak meer dan de helft van het lijf beslaat. Het vrouwtje legt 4 tot 6 eieren per keer. Onderzoekers hebben ontdekt dat deze hagedissen een ingewikkeld sociaal leven hebben: armzwaaien, tonen van kleuren en andere vertoningen zijn geen theater, maar serieuze signalen—om roofdieren af te schrikken, mannetjes uit te dagen, of indruk te maken tijdens het hofmaken.
Op Bonaire vinden we de blauw-blauw Cnemidophorus ruthveni. Ooit dacht men dat het een ondersoort van de Curaçaose soort was, maar sinds 2010 weten we dat het een aparte soort is. Hij is iets steviger gebouwd en heeft subtielere bruine tinten. Net als zijn Curaçaose neef eet hij zowel planten als dieren en voelt hij zich het meest thuis in droge, open gebieden.
Op Aruba loopt Cnemidophorus arubensis, in het Papiaments kododo of Blòblò, rond. Deze soort lijkt veel op zijn familieleden, maar is meestal donkerder gekleurd en heeft minder opvallende patronen. Bijzonder: het legsel bestaat slechts uit één ei, terwijl de andere soorten er meerdere leggen.
Kortom, elke blauw-blauw is een klein wondertje van zijn eiland: slim, flexibel en prachtig aangepast aan zijn omgeving. Samen vormen ze een uniek stukje natuur dat Curaçao, Bonaire en Aruba zo bijzonder maakt.
Bronnen:
https://www.bibliotecanacional.aw/pages/wp-content/uploads/spreekbeurten/Lagadishi-y-otro-2018.pdf
https://www.caribbeanherpetology.org/pdfs/ch93.pdf
https://dcnanature.org/whiptail/?lang=nederlands
https://en.wikipedia.org/wiki/Cnemidophorus_ruthveni
https://en.wikipedia.org/wiki/Cnemidophorus_arubensis
https://en.wikipedia.org/wiki/Cnemidophorus_murinus